Asset Publisher Asset Publisher

korniki świerka

Drzewostany świerkowe i z udziałem świerka. WYTYCZNE dla obserwatorów rozwoju kornika


Istotą powodzenia w ograniczaniu gradacji kornika drukarza jest opanowanie I-wszej generacji - to znaczy, maksymalnie pełne usunięcie z lasu drzew zasiedlonych przez tę generację.
Jednocześnie należy zaznaczyć, że poważne kłopoty zwłaszcza w okresie gradacji korników mają nadleśnictwa z pozyskaniem zasiedlonego drewna świerkowego w strefach ochronny ptasich gniazd, w których obowiązuje "niezrozumiały" zakaz wstępu. Dlatego też, z wnioskami o pozwolenie wejścia w te strefy należy występować do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska odpowiednio wcześniej.

Należy pamiętać, że potencjał rozwojowy korników, szczególnie korników świerka, jest stale wysoki. Takie czynniki jak sprzyjające rozwojowi warunki pogodowe (upały, susze), klęski żywiołowe w drzewostanach (wiatrołomy, śniegołomy), zaniedbania higieny sanitarnej lasu, dynamizują rozwój korników i w krótkim czasie populacja może osiągnąć fazę gradacji.

ZOL przypomina, że prawidłowe postępowanie w walce z kornikami to:
- dobre rozeznanie o zagrożeniu, czyli kompleksowa lustracja drzewostanów świerkowych i z udziałem świerków, celem wyszukania i lokalizacji wszystkich miejsc, gniazd z występującymi drzewami zasiedlonymi przez korniki.
- naniesienie tych miejsc na mapy ochrony lasu, celem ułatwienia ich kontroli,
- miejsca z występującym posuszem bezwzględnie uprzątnąć z drzew zasiedlonych, a pozyskane drewno winno bezwzględnie być na bieżąco wywożone z lasu, najpóźniej do 15 kwietnia,
- wszystkie miejsca zlokalizowane jako zagrożone prze korniki, należy systematycznie kontrolować, najlepiej w comiesięcznych nawrotach,
- w okresie pojawiania się drzew trocinkowych miejsca, w których występują lub miejsca gdzie potencjalnie mogą występować drzewa trocinkowe, muszą być bezwzględnie kontrolowane 2 razy w tygodniu celem wyszukiwania i usuwania drzew zasiedlonych,
- w tym celu należy odpowiednio wcześniej zabezpieczyć (zatrudnić) "trocinkarzy" do wyznaczania drzew trocinkowych oraz zasiedlonych, a ponadto kontroli pułapek klasycznych i feromonowych.
- na pułapki klasyczne należy wykorzystywać ewentualne wywroty, złomy, drzewa osłabione np. pochylone. Do drzew pułapkowych, które są oddalone od ściany drzewostanu na odległość odpowiadającą wysokości drzew, można doczepić feromon, celem podwyższenia ich atrakcyjności, jako przynęta na korniki,
- na pułapki klasyczne można też przeznaczyć zmygłowane drewno oczekujące na wywóz z lasu, pamiętając jednak, że takie drewno musi być wywiezione z lasu w ciągu 2-3 tygodni od momentu ich zasiedlenia.
- pułapki feromonowe pojedynczo lub grupowo wystawiamy w lukach, gniazdach, w terminie do 10 kwietnia.

UWAGA !
Skuteczną metodą ograniczania rozwoju I generacji jest wystawianie pojedynczych pułapek feromonowych w małych gniazdach, miejscach, gdzie odległość od najbliższych świerków jest mała. Ma ona celu wyłapanie korników wychodzących ze ściółki po przezimowaniu. Czas wystawienia pułapek w takich miejscach to 5-7 dni ( max. do 10 dni - pojedyncze pułapki muszą być bezwzględnie usunięte z tych miejsc zaraz po zauważeniu pierwszych "wgryzów" na drzewach stojących.

Lepiej nie wystawiać pułapek feromonowych w zestawach po 5 sztuk. Natomiast zaleca się wystawianie pułapek feromonowych grupowo po 3 sztuki, co umożliwi zabezpieczenie większej ilości gniazd kornikowych. Pułapki należy ustawiać szeregowo (nie w skupiskach) w odległości 3-4 m (jedna od drugiej), tak aby wspólnie tworzyły tzw. "ścianę zapachową" wabiącą korniki.

Odległość pułapek od ściany lasu winna wynosić ok. 25 m. (jest to odległość odpowiadająca mniej więcej wysokości drzewa).

Przy wykładaniu i wystawianiu pułapek kierować się zasadą: tyle wystawiam/wykładam pułapek, ile jestem w stanie skontrolować

Kontrola pułapek feromonowych winna odbywać się nie rzadziej niż 2 razy w tygodniu.
W dni bardzo upalne, lepiej kontrolować pułapki max. co 2 dni, zapobiegając procesom gnilnym i rozkładowi odłowionych korników, co ma znaczący wpływ na skuteczność odłowów.
Butelki winny być czyszczone z odłowionych korników. Butelki, w których nastąpił proces gnilny, należy bezwzględnie umyć, ponieważ zapach gnijących owadów daje odwrotny efekt.

- jeśli wystąpią trudności z terminowym wywozem pozyskanego drewna świerkowego z lasu, należy zasiedlone drewno zabezpieczyć poprzez korowanie, zatapianie, zraszanie ewentualnie opryskać chemicznie (ale tylko przed zasiedleniem).

- korowaniu podlega drewno, pod korą którego są larwy, ewentualnie jaja. Płaty zdartej kory wystarczy odwrócić, aby znajdujące się pod nią larwy, jaja uległy przeschnięciu na słońcu lub zostały wybrane przez ptaki i mrówki.
Jeśli pod korą są już poczwarki lub niewybarwione chrząszcze korowanie nie daje pożądanych efektów.

- resztki poeksploatacyjne (czuby, gałęzie, tylce itp.) należy poddać zrębkowaniu aby nie dopuścić do zasiedlenia ich przez tzw. drobne korniki i wyprowadzenia przez nie nowej generacji, można też porozrzucać do przeschnięcia, a najlepiej spalić, (także palić korę z korowanego drewna).
Nie zachodzi konieczność korowania pni świerkowych, ilość zimujących w nich korników jest znikoma i nie ma istotnego wpływu na stan zagrożenia.

- przy dużych ilościach pozostającego drewna w lesie, trudnościach z terminowym wywozem (zbytem), należy jeśli nie można zorganizować tzw. składnic przejściowych (poza lasem) lub z braku możliwości wyznaczenia takich miejsc, stosować metodę rotacyjną.
W tym celu wyznaczyć jedną lub kilka powierzchni w drzewostanie, gdzie należy składować pozyskane drewno. Wydzielenia te otoczyć pułapkami feromonowymi i dowozić tam drewno z całego kompleksu. Metoda ta pozwala na "oczyszczenie" drzewostanu z drzew zasiedlonych, skupiając je w jednym miejscu. Zapobiegnie to niekontrolowanemu rozprzestrzenianiu się korników w drzewostanie.

Zdaniem ZOL w bieżącym roku należy także kontrolować rozwój korników, co pozwoli przede wszystkim Nadleśnictwom na bieżącą kontrolę stanu zagrożenia drzewostanów przez korniki.

Obserwatorzy rozwoju kornika drukarza winni być powołani na cały sezon wegetacyjny w oparciu o pułapki klasyczne i feromonowe.

W tym celu w Nadleśnictwie w wybranym leśnictwie należy wyłożyć pułapki klasyczne oraz 3 feromonowe w grupie.

1. Obserwacja rozwoju na pułapce klasycznej polega na wyznaczeniu 3 pól (po jednym w sekcji odziomkowej, śrdokowej i wierzchołkowej) o wymiarach 20 x 10 cm (2 dcm2), w których liczy się ilość wgryzów i podaje narastająco w każdej obserwacji.
Rozwój kornika (długość chodników macierzystego, obecność i długość chodników larwalnych, stadia rozwojowe) obserwować pod korą obok pól "wgryzowych".
Po pojawieniu się larw, pułapkę należy okorować lub wywieźć, a dalsze obserwacje prowadzić na pułapkach kolejnych serii (zaznaczając to w formularzu).

2. Obserwatorzy rozwoju korników nie muszą prowadzić obserwacji temperatury powietrza, ponieważ informacje te będą zbierane z punktów prognostycznych.

3. Nadleśnictwa winny przekazywać do RDLP i ZOL informacje dotyczące prowadzonych obserwacji  drogą mail-ową.

4. Kontrolne odpowiednio wcześniejsze wystawienie pułapek feromonowych w ubiegłorocznych gniazdach kornikowych, w celu wiosennego odłowu zimujących tam chrząszczy.

5.Pamiętać należy o odległościach wystawienia pułapek ok.25 m (wysokość drzewa) od najbliższych świerków.

Monitoring oparty będzie na kontroli pułapek nie rzadziej niż 2 razy w tygodniu, a w okresie upałów w trakcie rójek codziennie i liczeniu odłowionych korników. Liczenie polega na pomiarze objętości odłowionych chrząszczy. W tym celu przesypujemy chrząszcze do wyskalowanego w cm3 naczynia, i odczytujemy zajmowaną przez nie objętość. Zakłada się, że 100 szt. chrząszczy zajmuje 2,5 cm3. Kontroli najlepiej dokonywać w godzinach południowych, mierząc jednocześnie temperaturę w punkcie obserwacyjnym.
Zebrane chrząszcze należy niszczyć. Pamiętać należy o kontroli feromonu i w razie potrzeby wymianie na nowy.

Istotą powodzenia w ograniczaniu gradacji kornika drukarza jest opanowanie I generacji - maksymalnie pełne usunięcie z lasu drzew zasiedlonych przez tą generację.