aktualności
strzygonia choinówka (Panolis flammea Schiff.)
Strzygonia choinówka jest motylem pojawiającym się w drzewostanach sosnowych masowo i cykliczne. Miejsca nagłego wzrostu liczebności strzygoni są związane z ubogimi borami sosnowymi o skąpym runie lub bez podszytów. Szczególnie na północy kraju obserwowano częste pojawy tego szkodnika, prowadzące do powstawania znacznych uszkodzeń aparatu asymilacyjnego.
W okresach między gradacjami strzygonia jest typowym monofagiem i żeruje na sośnie zwyczajnej. Tylko przy masowym występowaniu, gąsienice strzygoni mogą pożywiać się igłami pozostałych gatunków sosen (wejmutką, czarną i górską) oraz igłami jałowca, jodły, daglezji, świerka i modrzewia. Najchętniej żerują w drzewostanach średnich klas wieku, ale przy braku pokarmu, także na starszych drzewach.
Motyle strzygoni pojawiają się na początku kwietnia do połowy maja. Intensywną rójkę motyli można obserwować wysoko w koronach sosen po zachodzie słońca. Samice składają do 25 szt. jaj w podłużnych złożach na igłach sosen. Łącznie jedna samica może złożyć od 100 do 200 szt. jaj. Wylęg gąsieniczek zależy w dużej mierze od temperatury i zaczyna się już po ok. 9-12 dniach. W niesprzyjających warunkach przedłuża się do 1 miesiąca. Liczny pojaw gąsienic przypada więc na drugą dekadę maja. Łatwo je rozpoznać po dużej jasnobrązowej głowie z jaśniejszą przepaską na środku oraz charakterystycznych białych 3-5 paskach na grzbiecie. Początkowo młode gąsieniczki są podobne wyglądem do miernikowców, ponieważ poruszają się „mierząc” na skutek niewykształcenia pierwszych par nóg odwłokowych. Początkowo odżywiają się korą i pączkami świeżych pędów w wierzchołkowej części korony. Dopiero starsze stadia rozwojowe gąsienic żerują na zeszłorocznych igłach, ogryzając je po bokach, do pożerania całych igieł aż do pochewki.
Okres żerowania w sprzyjających warunkach atmosferycznych (gorące i bezdeszczowe lata) trwa do końca czerwca. W przypadku częstych ochłodzeń i deszczów, może przedłużyć się do sierpnia. Pod koniec żerowania gąsienice osiągają do 4 cm długości. Później schodzą po strzale lub spadają z gałęzi i zagrzebują się w ściołę na głębokość kilku cm. Pozostałą część roku, aż do kwietnia, spędzają w postaci poczwarki. Większość poczwarek zlokalizowanych jest w części przypniowej oraz środkowej (równo po 40% wszystkich poczwarek), a tylko 20% znajdowanych jest w brzegowej strefie rzutu korony. Poczwarka strzygoni choinówki jest dosyć charakterystyczna. Oprócz wystających dwóch kolców na końcu odwłoka, cechą rozpoznawczą jest wgłębienie na stronie grzbietowej otoczone zgrubieniem w kształcie półkola.
Właściwą ocenę zagrożenia drzewostanów przez strzygonię wykonuje się jesienią w trakcie tzw. jesiennych poszukiwań szkodników pierwotnych sosny, przeszukując ściółkę i wierzchnie warstwy gleby.
Strzygonia jest też na YouTube